ARBUTIN VÀ HYDROQUINONE, ĐÂU LÀ "CHÂN ÁI" DÀNH CHO LÀN DA BẠN?

Nám da hay rối loạn sắc tố da luôn là niềm quan tâm hàng đầu của chị em phụ nữ. Arbutin và Hydroquinone đang là những thành phần được hội làm đẹp quan tâm. Vậy khi sử dụng 2 chất này có cần chú ý điều gì không?

1.1. Chứng tăng sắc tố da là gì?

Tình trạng khiến da bị sạm đen được gọi là chứng tăng sắc tố da. Đó có thể là những mảng nhỏ, bao phủ với khu vực da lớn hoặc có thể ảnh hưởng đến toàn bộ cơ thể. Tăng sắc tố da thường vô hại nhưng đây có thể là triệu chứng của tình trạng sức khỏe nào đó khác.

Bạn có thể bắt gặp một số loại tăng sắc tố da, bao gồm:

• Nám: nguyên nhân gây ra là do sự thay đổi nội tiết tố trong thời kỳ mang thai. Các khu vực tăng sắc tố da phổ biến ở bụng và mặt, tuy nhiên nó có thể diễn ra ở bất kỳ khu vực nào.
• Sạm nắng: nguyên nhân gây ra bởi bạn phơi nắng quá mức trong thời gian dài. Tăng sắc tố da biểu hiện dưới dạng xuất hiện các đốm da ở khu vực tiếp xúc với ánh nắng mặt trời như mặt, bàn tay.
• Thâm mụn: đây thường là kết quả do làn da bị tổn thương.

1.2. Nguyên nhân gây tăng sắc tố da

Sạm da là một da tăng sắc tố da phổ biến. Tình trạng này xảy ra do tác hại của ánh mặt trời. Những mảng da nhỏ, sẫm màu thường được tìm thấy trên da tay, mặt hoặc các khu vực khác trên cơ thể, nơi thường xuyên tiếp xúc với ánh mặt trời.

Nám mảng tình trạng này tương tự như các vết sạm da, tuy nhiên đây là những vùng da sẫm màu có kích thước lớn hơn và thường xuất hiện do thay đổi nội tiết tố. Ví dụ như đang mang thai, có thể kích hoạt việc sản xuất quá mức hàm lượng Melanin, gây ra tình trạng nám da. Dùng thuốc tránh thai cũng có thể làm tăng sắc tố da vì có thể trải qua quá trình thay đổi nội tiết tố tương tự như trong thời kỳ mang thai. Nếu tình trạng tăng sắc tố da diễn ra nghiêm trọng, bạn nên ngừng sử dụng thuốc tránh thai.

Thay đổi màu da có thể xuất phát từ nguyên nhân bên ngoài. Ví dụ, các bệnh về da như mụn trứng cá có thể để lại các đốm đen sau khi tình trạng này biến mất. Các nguyên nhân khác gây ra các vết nám trên da là do vết thương trên da, bao gồm phẫu thuật. Tàn nhang là những đốm nhỏ màu nâu có thể xuất hiện ở bất cứ đâu trên cơ thể, nhưng phổ biến nhất trên mặt và cánh tay. Tàn nhang là một đặc điểm di truyền.

Tàn nhang, đốm đồi mồi và các mảng da sẫm màu khác có thể thể trở nên sẫm màu hơn hoặc rõ rệt hơn khi da tiếp xúc với ánh nắng mặt trời. Điều này xảy ra bởi vì Melanin hấp thụ năng lượng của các tia cực tím có hại của mặt trời để bảo vệ da khỏi bị khơi nghiễm quá mức.

Nguyên nhân gây ra tăng sắc tố da cục bộ, có thể bao gồm:

• Tiếp xúc với ánh nắng mặt trời
• Tình trạng viêm da
• Tình trạng chấn thương
• Sự tăng trưởng da bất thường

1.3. Một số chất điều trị

Các sản phẩm làm trắng da ngày càng trở nên có nhu cầu lớn trong những năm gần đây. Mục đích chính của các sản phẩm này làm sáng da cũng như làm đều màu da hoặc để điều trị các rối loạn sắc tố như tàn nhang, nám da và đồi mồi. Các chất làm sáng da tự nhiên và thành công nhất gần đây là Vitamin C, Arbutin, Kojic Acid, Chiết xuất cam thảo,... Tất cả các tác nhân này đều là ức chế Tyrosinase, làm bất hoạt Tyrosinase (Enzyme chịu trách nhiệm về sắc tố da). Mùa da bình thường được hình thành bởi Melanin, trong da, Enzyme Tyrosinase chuyển hoá sinh học Amino Acid Tyrosinase thành Melanin. Chứng tăng sắc tố da xảy ra khi quá nhiều hắc tố được sản sinh và hình thành cặn trên da.

2.1. Arbutin là gì?

Là một hợp chất dưỡng trắng nhờ vào khả năng ức chế tăng sắc tố da Melanin - tạo ra các đốm nâu, sạm nám, tàn nhang,... Hợp chất Arbutin có nguồn gốc thực vật nên khá an toàn. Trái với các thành phần kích ứng da khác như Vitamin C hay Niacinamide thì dễ gây mẩn đỏ cho da.

2.2. Cơ chế hoạt động

Arbutin đối kháng với Tyrosinase, giúp làm trắng da nhanh chóng bằng cách phá huỷ hoàn toàn các tế bào hắc sắc tố. Arbutin chỉ có tác dụng ức chế, kiểm soát chứ không triệt tiêu, vì thế dưỡng trắng bằng Arbutin cần thời gian, tác dụng chậm hơn nhưng vẫn an toàn và phù hợp với mọi người.

 2.3. Phân loại Arbutin trong ứng dụng làm đẹp

Arbutin trong mỹ phẩm thường tồn tại dưới 2 dạng:

- Alpha Arbutin: 

• Đây là tình trạng tinh khiết nhất, cô đặc nhất và đắt nhất do quá trình chiết tách phức tạp. Alpha Arbutin giúp thẩm thấu, hấp thụ và cho hiệu quả dưỡng trắng nhanh chóng. 
• SSCS (Scientific Committee on Consumer Safety) cho biết: nồng độ sử dụng Alpha Arbutin an toàn cho người tiêu dùng trong các sản phẩm mỹ phẩm lên đến 2% trong kem dưỡng da dưỡng mặt và 0,5% trong kem dưỡng thể.

- Beta Arbutin: đây là phiên bản không được tinh lọc, giá thành mềm hơn và dĩ nhiên hiệu quả cũng thấp hơn so với Alpha Arbutin.

• SSCS (Scientific Committee on Consumer Safety) cho rằng việc sử dụng Beta Arbutin trong các sản phẩm mỹ phẩm hiện đang được xem như là không an toàn và có khả năng thuỷ phân thành Hydroquinone
• Đối với phụ nữ mang thai: Arbutin là một dẫn xuất tự nhiên của Hydroquinone và Hydroquinone không được khuyến khích cho phụ nữ mang thai, điều đó có nghĩa là Arbutin là thành phần không được dùng khi mang thai. Do có khả năng nhiễm độc Hydroquinone trong bào thai. Sự tiếp xúc của các tế bào Lympho (tế bào bạch cầu chính trong hệ miễn dịch của cơ thể, có chức năng chống nhiễm trùng do vi khuẩn, virus hoặc nấm) và tế bào của người Hydroquinone đã được chứng minh là gây ra nhiều dạng tổn thương di truyền khác nhau. Arbutin cũng được chống chỉ định trong thời kỳ cho con bú.

3.1. Hydroquinone là gì?

Là một chất làm sáng da hiệu quả và được sử dụng rộng rãi để điều trị nám da, tăng sắc tố. Nó hoạt động bằng cách ức chế việc chuyển đổi Tryosine thành Melanin. Đây cũng là thành phần vàng để làm sáng da, các triệu chứng của sắc tố thường được cải thiện sau từ 4 đến 6 tuần khi điều trị bằng Hydroquinone.

Các tác dụng phụ phổ biến nhất liên quan đến Hydroquinone là kích ứng da và viêm da tiếp xúc, có thể điều trị bằng Steroid bôi tại chỗ. Một tác dụng phụ hiếm gặp là phát triển bệnh hắc lào ngoại sinh, một chứng tăng sắc tố da dầu trong khu vực điều trị bằng Hydroquinone. Mặc dù tác dụng phụ này không phổ biến khi sử dụng bình thường ở tần suất thấp, nhưng nó có thể xảy ra khi sử dụng Hydroquinone trong thời gian dài.

Các thành phần như: Retinoids, Mequinol, Azelaic Acid, Arbutin,... để ức chế sắc tố da. Hiệu quả và độ an toàn của các chất này được xem xét để thay thế Hydroquinone.

3.2. Cơ chế hoạt động

Hydroquinone giúp tẩy trắng da triệt để nhờ vào cách làm hạn chế và làm giảm Melanocyte (tế bào hắc tố sản sinh ra melanin) trên da khi tiếp xúc với ánh nắng mặt trời. Thời gian để thấy hiệu quả tốt nhất mà hoạt chất này mang lại cho làn da từ 4-6 tuần.

3.3. Có nên sử dụng Hydroquinone điều trị nám?

Lạm dụng Hydroquinone để dưỡng trắng trong thời gian dài thường gây teo da, bào mòn lớp thượng bì khiến nhanh lão hoá da và dễ nhiễm độc hơn. Để an toàn hơn, bạn nên tham khảo ý kiến bác sĩ để được hướng dẫn cũng như lựa chọn được sản phẩm phù hợp với da.

3.4. Nồng độ an toàn khi dùng

FDA - Cục quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ đã xác nhận các sản phẩm chứa Hydroquinone có thể sử dụng an toàn nồng độ 2% mà không cần kê đơn. Với các nồng độ cao hơn, bạn cần sử dụng dưới sự hướng dẫn và theo dõi của bác sĩ da liễu. Lưu ý không tự sử dụng khi không có sự cho phép của bác sĩ.

3.5. Những lưu ý khi sử dụng sản phẩm chứa Hydroquinone 

Nếu bạn có ý định sử dụng Hydroquinone, hãy tham khảo thông tin dưới đây:

• Bạn cần phải thử phản ứng trên vùng da nhỏ trên cơ thể trước khi thoa trực tiếp chất này lên da mặt.
• Sử dụng kem chống nắng với chỉ số chống nắng SPF tối thiểu là 30 vào ban ngày và tránh để da tiếp xúc với ánh nắng mặt trời.
• Tránh thoa Hydroquinone ở quanh vùng da nhạy cảm như mắt. mũi, miệng bởi chúng có thể gây ngứa, khô căng, rát.
• Không sử dụng hoạt chất này trên da bị kích ứng.
• Không dùng chung với Benzoyl Peroxide vì có thể gây nên hiện tượng da đen.
• Sau 3 tháng sử dụng nếu không thấy hiệu quả, bạn nên tìm bác sĩ da liễu để điều chỉnh nồng độ.
• Không nên sử dụng Hydroquinone quá 5 tháng liên tục trong một lần điều trị.
• Nếu đang có thai hoặc có ý định mang thai bạn nên tham khảo ý kiến của bác sĩ da liễu trước khi sử dụng.

Arbutin và Hydroquinone đều có khả năng là trắng da và ức chế sự hình thành của các sắc tố melanin làm xuất hiện các vùng da sạm màu. Tuy cho ra hiệu quả cao hơn Arbutin nhưng Hydroquinone là một hợp chất dễ gây ra kích ứng. Vì thế, để an toàn bạn cần tham khảo ý kiến bác sĩ da liễu trước khi sử dụng các sản phẩm có chứa Hydroquinone. Và đối với các vùng nám da lâu năm ngoài 40 tuổi, bạn nên sử dụng các phương pháp công nghệ cao để có kết quả như mong muốn.